top of page
Yazarın fotoğrafıRukiye Bayram

Şiddet Nedir ve Sağlıkta Şiddet

Güncelleme tarihi: 17 Haz 2022

Bu yazımda maalesef sürekli gündemde olan şiddet ve son zamanlarda daha da çok yaygınlaşan sağlıkta şiddet konularına değinmek istiyorum.


Şiddet denildiğinde akla ilk olarak vurma, ısırma, dövme gibi eylemleri içeren fiziksel şiddet gelmekle beraber şiddetin diğer türlerinin de en az -belki daha fazla- fiziksel şiddet kadar yaygın olduğu unutulmamalıdır. Aşağılama, sözel olarak incitme, tehdit etme, fiziksel şiddet uygulanmamasına karşın hareketlerle bunu kastetme de kişilerin psikolojisini olumsuz yönde etkilediği ve ruhsal sağlıklarını bozduğu için şiddettir. Fiziksel şiddet kadar da yıkıcıdır.


Şiddetle ilgili okuduğum yazılarda şiddetin uygulanma nedenleriyle ilgili olarak bireylere ya da çevreye karşı üstünlük/hakimiyet sağlamak, çeşitli ayrıcalıklar elde etmek, saygınlık kazanmak gibi maddelere rastlasam da "neden şiddet uygulanmamalı?" sorusuna cevap oluşturacak herhangi bir bilgiyle karşılaşmadım. Bu sorunun konunun temeline inmekle yakından ilişkili olduğunu düşündüğüm için kendim yorumlamaya karar verdim.





İnsanlar doğumlarıyla birlikte yaşama hakkına sahip olurlar. Yaşama hakkı, sadece doğup bir şekilde yaşamayı değil insanın varlığının moral ve kültürel gelişim olanaklarına sahip olarak sürdürülebilmesini, vücut bütünlüğünün eksiltilmemesini, insanın maddi ve manevi varlığının bir saldırıya maruz bırakılmamasını da kapsayan yaralanmama hakkıyla birlikte tanımlanmıştır.

Yani insan olmamızın ve bir toplum içerisinde yaşamamızın sonucu olarak yaşama hakkının birincil hakkımız olduğunun, bu hakkın sağlanmaması durumunda diğer hiçbir haktan da bahsedemeyeceğimizin farkında olmamız gerekir.


İşte şiddet de AİHS'ye göre "dokunulmaz haklar" ya da "hakların sert çekirdeği" olarak bilinen yaşama hakkıyla tam bir çelişki içindedir. Şiddet, bireylerin en temel hakkına zarar vererek diğer tüm haklarını da ihlal etmiş olur. Tüm bunların sonucunda toplumda karmaşanın ve düzensizliğin görülmesi oldukça doğaldır. Bir bireyden başlayarak tüm toplumu olumsuz yönde etkilediği için sonuna kadar şiddetin karşısında durulmalıdır.


Sağlıkta şiddet ise adından da anlaşılacağı üzere sağlık alanında çalışan bireylere yönelik olarak gerçekleşen sözel veya fiziksel saldırıdır. Bu duruma en çok pratisyen hekimler ve hemşireler maruz kalmaktadır. Ayrıca şiddet olaylarının en çok görüldüğü yerler acil servislerdir.





Sağlıkta sözel şiddet söz ile baskı altına alma, ezme, küçük düşürme ve mesleki yetersizliğini ifade etme gibi durumlarla en yüksek yüzdeye sahiptir. İkinci sırada küfür ve hakaret gelmektedir. Üçüncü sırada ise sözlü tehdit ve sopa göstermek, silah göstermek gibi görsel şiddet bulunmaktadır.

Fiziksel şiddet, sözel şiddetten daha düşük oranda bulunmasına rağmen sağlık personelinin mesleki değerlerine olan inancını yitirmesinde daha büyük bir etkiye sahip olduğu görülmüştür.


Bir çalışmada sağlık kurumunda çalışmanın diğer iş yerlerine göre şiddete uğrama yönünden 16 kat daha riskli olduğu gösterilmiştir.

İnsanların sağlığına kavuşmasına yardımcı olmaya çalışırken ve onları sadece fiziksel olarak değil psikolojik olarak da rehabilite etmeye çalışırken sözel veya fiziksel şiddetten dolayı sağlık çalışanlarının sağlıklarını veya hayatlarını kaybetmeleri bana oldukça ironik ve yanlış geliyor.


Bu durumun oluşmasında kitle iletişim araçlarının ve sosyal medyanın da rolü olduğunu unutmamak gerekir. Haberlerin şiddet uygulayıcısını meşru gösterecek şekilde yapılması, haksız yorumların bilinçsizce beğenilmesiyle doğru olduğu kanısına varılması gibi durumlar da sağlıkta şiddete teşvik edici olmaktadır.


Ayrıca pandemi sürecinden de anlaşılacağı üzere sağlık çalışanları olmadan toplumun ayakta kalması hayli güç olacaktır. Bu kadar önem taşıyan bir sektörde bu kadar çok şiddet olayının bulunması oldukça üzücü bir tablo. Her akşam alkışladığımız çalışanların hastanede de arkasında durmalı ve sağlık okuryazarlığı konusunda bilinçlenmeliyiz. Şiddeti azaltmak eğitim ve farkındalığın artmasıyla mümkün olacaktır.


Yazımı burada noktalıyorum. Eklemek istediğiniz ya da eleştirdiğiniz herhangi bir yer olursa düşüncelerinizi yorumlar kısmında paylaşabilirsiniz.


Bir sonraki yazımda görüşmek dileğiyle, sağlıkla kalın!


1.540 görüntüleme2 yorum

2 Kommentare


dr.zehracelik
06. Juli 2020

Gündemle bağdaşık çok yerinde bir yazı olmuş. Böyle bilinçlendirici, başarılı yazılarınızın devamını bekliyoruz sağlıkla kalın.

Gefällt mir

uzerrana
06. Juli 2020

Sağlıkta şiddet gibi önemli bir konu hakkında farkındalık yaratan çok güzel bir yazı olmuş. Bir sonraki yazınızı merakla bekleyeceğim.😊

Gefällt mir
bottom of page